Kassandria, Kassandra, Halkidiki, Greece

Τα παλιά σπίτια και αρχοντικά της Κασσάνδρειας
(The old houses and mansions of Kassandria)

ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΤΗΣ ΚΑΣΣΑΝΔΡΕΙΑΣ

Wednesday, June 24, 2020
Η κωμόπολη Κασσάνδρεια (Βάλτα) έχει πολλά παλιά σπίτια χτισμένα από τον 19ο αιώνα. Από το 2008 έχουμε φωτογραφήσει σχεδόν όλα τα παλιά σπίτια και αρχοντικά της Κασσάνδρειας. Αρκετά έχουν κατεδαφιστεί λόγω σοβαρών ζημιών ενώ πολλά έχουν ανακαινισθεί. Σε πολλά έγινε αφαίρεση σοβά και αποκάλυψη της λιθοδομής σε πέτρινο τοίχο (αφαίρεση αρμών και νέο αρμολόγημα).
Μεγάλη βοήθεια για την χρονολόγηση των σπιτιών είναι οι εντοιχισμένες λίθινες πλάκες με σκαλιστές για το σπίτι ενδείξεις (έτος κατασκευής, αρχικά ιδιοκτήτη κλπ), χτιστές ψηλά συνήθως στην αριστερή γωνία ή στο κέντρο του μπροστινού τοίχου σπιτιών. Προς το παρόν έχουμε πληροφορίες για 3 σημαντικά σπίτια αλλά με την βοήθεια των κατοίκων της Κασσάνδρειας θα αναρτηθούν και άλλα.

ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΤΗΣ ΚΑΣΣΑΝΔΡΕΙΑΣ (ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΟΥΣ)

Τα σπίτια της κωμόπολης Κασσάνδρειας (Βάλτας) σήμερα, πολύ εύκολα μπορεί να τα διακρίνει κανένας σε σπίτια: πιο παλιά, παλιά και νέα σπίτια φανερή είναι η διαφορά μεταξύ τους.
● Τα πιο παλιά σπίτια κτίστηκαν ύστερα απ’ την επιστροφή των Κασσανδρινών στον τόπο τους από τα μέρη στα οποία είχαν καταφύγει, όταν οι Οθωμανοί μπήκαν στην Κασσάνδρα κατά το Νοέμβρη του 1821. Κτίστηκαν αυτά κατά τα χρόνια από το 1840-’50 κι ως το 1900 κοντά. Φανερώνεται αυτό απ’ την εξωτερική τους εμφάνιση, απ’ την εσωτερική τους διαρρύθμιση και από τα υλικά με τα οποία είναι κτισμένα. Λίγο ή πολύ φανερώνεται από το σχέδιό τους κι ακόμα από πολλές λεπτομέρειες που υπάρχουν στην κατασκευή των εξωτερικών μερών τους (τοίχων, παραθύρων, στέγης), αλλά και στην κατασκευή των εσωτερικών, όπως είναι τα χωρίσματα, τα δάπεδα, οι πόρτες τους κλπ. Τα πιο παλιά σπίτια ή είχαν μεγάλους (μακριούς, φαρδιούς) εξώστες, ή δεν είχαν τέτοιους, αλλά είχαν «δουξάτα», όπως έλεγαν τότε σχετικούς χώρους που τα ανώγεια σπίτια είχαν στο μέσα μέρος τους στο πάνω πάτωμα. Και τα «χαμό(γ)εια» και τα «ανώ(γ)εια» είναι χαμηλά, με μικρά και λίγα παράθυρα• οι χώροι τους μέσα, οι «κάμαρες» (τα δωμάτια), συνήθως είναι μεγάλες, χωρίς ταβάνι (ελαφρό σανίδωμα προς το μέρος της στέγης), εκτός αν, κατά τα ύστερα και νεώτερα χρόνια, τις έφτιαξαν τέτοιο. Οι στέγες τους είναι με ντόπια κεραμίδια (βυζαντινού τύπου). Έχουν, τα σπίτια αυτά, τα θεμέλιά τους σε σχήμα ορθογώνιο.
● Τα παλιά πάλι σπίτια κτίστηκαν κατά τα χρόνια τα κοντά στα 1900 κι ως το 1930-’40. Διαφέρουν τα σπίτια αυτά από τα σπίτια που κτίστηκαν κατά την προηγούμενη περίοδο. Και τα «χαμό(γ)εια» και τα «ανώ(γ)εια» έχουν μεγαλύτερο ύψος από τ’ αντίστοιχό τους πιο παλιά, μεγαλύτερα κάπως παράθυρα, τ’ «ανώ(γ)εια» έχουν ένα ή δυο «μπαλκόνια» (στην πρόσοψη ή και στην πίσω όψη τους), με στέγη ή και χωρίς στέγη σ’ αυτά. Και η διαρρύθμιση των παλιών σπιτιών είναι απλή μέσα τους, όπως και η των πιο παλιών. Η μέσα έκτασή τους σε τ.μ. μικρότερη από κείνων, γιατί κτίστηκαν και κτίζονταν τότε για μια μονάχα κατά το πλείστο οικογένεια, ενώ τα πιο παλιά κτίζονταν για δυο ή και τρεις ακόμα αδελφικές οικογένειες. Αρκετά από τα παλιά σπίτια, είχαν τις στέγες τους με «ντόπια» κεραμίδια και τα περισσότερα ίσως με κεραμίδια ευρωπαϊκά, κεραμίδια δηλαδή του εργοστασίου Αλλατίνι. Και των παλιών σπιτιών η θεμελίωση είναι σε σχήμα ορθογώνιο.
● Τα νέα σπίτια της κωμόπολης, που κτίστηκαν ύστερα από το 1940-’50 και περισσότερο εκείνα που φτιάχνονται τώρα, έχουν ολοφάνερη τη διαφορά από τα σπίτια που κτίστηκαν κατά τις δυο περιόδους που προηγήθηκαν. Έγιναν με σχέδιο έμπειρου τεχνίτη ή κι αρχιτέκτονα. Το σχέδιό τους γίνεται ανάλογο με το μέγεθος του οικοπέδου, ανάλογα με τη θέση του και σε συσχετισμό του προς τις απαιτήσεις, τις ανάγκες και τις οικονομικές δυνατότητες του νοικοκύρη. Γίνεται προσπάθεια, το σπίτι που φτιάχνεται να είναι και ν’ αποβαίνει για τους ενοίκους του όσο το δυνατό περισσότερο βολικό, εξυπηρετικό. Δεν χρησιμοποιούνται τα τελευταία χρόνια για υλικά σπιτιού τα υλικά που χρησιμοποιούνταν σε παλιότερα χρόνια κι ούτε προέρχονται αυτά απ’ τον τόπο. Όλα σχεδόν τα υλικά των σπιτιών σήμερα είναι υλικά που προέρχονται από το εμπόριο εκτός από άμμο, χαλίκι. Τα βασικά και σπουδαιότερα υλικά με τα οποία κτίστηκαν σπίτια μετά το 1940-’50 ήταν οι πέτρες, ο ασβέστης, το τσιμέντο, το σίδερο σε βέργες με ανάλογο πάχος και λοιπά.

ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

Βασίλειος Γ. Ματαυτσής «Η κωμόπολη Κασσάνδρεια (πρώην Βάλτα) Χαλκιδικής» 2006
ΕΡΕΥΝΑ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΗΣΗ & ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ-ΧΑΡΤΩΝ-ΚΕΙΜΕΝΩΝ:
Βαγγέλης Κατσαρίνης
Ηλεκτρονικός - Κατασκευαστής Ιστοσελίδων Διαδικτύου
© Sunspot Web Design 2008-2021 ®

Send Comments

Σκίτσα & Εντοιχισμένες Κτητορικές Λίθινες Πλάκες

ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΧΑΜΟΘΕΟΥ (1905)

Λαογραφικό Μουσείο Π.Σ. «Η Κασσάνδρα»

Wednesday, June 24, 2020
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Η Κασσάνδρα» δημιούργησε το 2003 Λαογραφικό Μουσείο το οποίο στεγάζεται στο παραδοσιακό κτίριο της Κασσάνδρειας «Αρχοντικό Χαμόθεου» (1905), όπου ντόπιοι και ξένοι επισκέπτες έρχονται καθημερινά για να «ταξιδέψουν» στην ιστορία του τόπου μας.
Το Λαογραφικό Μουσείο Κασσάνδρειας σας υποδέχεται στο χώρο του και σας υπόσχεται ένα ταξίδι μνήμης στο παρελθόν του τόπου μας. Τα εκθέματα προσπαθούν να δώσουν μια εικόνα της ζωής στην Κασσάνδρεια κατά τον προηγούμενο αιώνα.
Στον όροφο του κτιρίου στήθηκε ένα μονοκάμαρο σπίτι. Κυρίαρχο έκθεμα ο αργαλειός και γύρω του διάφορα υφαντά που με περισσή τέχνη και μεράκι είχαν υφάνει Κασσανδρινές κοπελιές. Το παλιό σεντούκι ο καθρέφτης και το καλοστρωμένο σιδερένιο κρεβάτι με το απαραίτητο εικονοστάσι πλαισιώνουν τον παλιό αργαλειό. Στους τοίχους κρεμασμένο το «φανάρι» για τα τρόφιμα , η πιατοθήκη κι άλλα είδη του νοικοκυριού συμπληρώνουν την εικόνα του σπιτιού. Τα ζωγραφιστά μιντέρια στρωμένα με υφαντά κι ο παλιός σοφράς με παραδοσιακά κεράσματα προσφέρουν ξεκούραση στον επισκέπτη.
Σε άλλο χώρο μπορεί κανείς να δει εργαλεία και αντικείμενα που χρησιμοποιούσαν σε διάφορα επαγγέλματα της εποχής όπως: Εργαλεία του γεωργού (για το όργωμα, το θέρισμα, το αλώνισμα), του βαρελοποιού, του σηροτρόφου, του μελισσοκόμου, του τσαγκάρη, του φούρναρη, του ξυλοκόπου, του μαραγκού, του κουρέα.
Στους τοίχους υπάρχει μια μεγάλη συλλογή ασπρόμαυρων φωτογραφιών από τοποθεσίες και στιγμιότυπα της ζωής στην Κασσάνδρα του περασμένου αιώνα.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι στο μουσείο υπάρχουν και οι παραδοσιακές φορεσιές της περιοχής, πολλές από τις οποίες χρησιμοποιούνται από τα χορευτικά τμήματα του πολιτιστικού συλλόγου. Επίσης λειτουργεί σε ξεχωριστό χώρο και η πλούσια σε αριθμό βιβλίων, δανειστική βιβλιοθήκη του συλλόγου.
Στο ισόγειο κατά τους θερινούς μήνες λειτουργούν εκθέσεις ζωγραφικής, φωτογραφίας, χαρακτικής κ.λ.π
Το λαογραφικό μουσείο δε φιλοδοξεί να αναγεννήσει τον παραδοσιακό πολιτισμό. Θέλει όμως να συμβάλλει στην τόνωση της συλλογικής μνήμης γύρω από ένα κόσμο τόσο κοντινό αλλά και τόσο μακρινό.

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΚΑΣΣΑΝΔΡΕΙΑΣ
(FOLKLORE MUSEUM KASSANDRA'S CULTURAL ASSOCIATION)
63077 Kassandria Halkidiki Greece
Tel. & Fax: +302374020644
e-mail: politistikoskassandras@gmail.com
Website: https://politistikossyllogoskassandras.gr/laografiko.html
Blog: http://kassandramuseum.blogspot.gr/

ΕΡΕΥΝΑ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΗΣΗ & ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ-ΧΑΡΤΩΝ-ΚΕΙΜΕΝΩΝ:
Βαγγέλης Κατσαρίνης
Ηλεκτρονικός - Κατασκευαστής Ιστοσελίδων Διαδικτύου
© Sunspot Web Design 2008-2021 ®

Send Comments

Φωτογραφίες

Παλιές Φωτογραφίες

ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ (1910)

Αρχοντικό Γερουσιαστή Αθανάσιου Ι. Οικονόμου

Wednesday, June 24, 2020
Το εντυπωσιακό αρχοντικό διώροφο που δεσπόζει στο κέντρο του χωριού με μια αυλή κι έναν τεράστιο κήπο, ανήκει στην οικογένεια του Αθανάσιου Ι. Οικονόμου ιατρού-ιστοριοδίφη της Κασσάνδρας. Εργάσθηκε ως μέλος της Επιτροπής του Μακεδονικού αγώνα με εθνική και κοινωνική προσφορά.
Ο Αθανάσιος Ι. Οικονόμου γεννήθηκε το 1872 στη Βάλτα, σημερινή Κασσάνδρεια, της Χαλκιδικής. Σπούδασε ιατρική στην Αθήνα, το πτυχίο του όμως το πήρε από το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, για να μπορεί να ασκεί το επάγγελμα στην τότε τουρκοκρατούμενη περιοχή μας.
Ήταν γενικός παθολόγος και τα πρώτα χρόνια εργάστηκε στη Θεσσαλονίκη, στην Κλινική του ΔΑΝ, επί αρχιάτρου Αλεξανδρίδη. Στη συνέχεια κατέβηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Βάλτα, όπου και παντρεύτηκε την Όλγα Χρυσάφη από το χωριό Καλάνδρα. Απέκτησαν τρία παιδιά: Το Δημήτρη, ανώτερο υπάλληλο της Βασιλικής Πρόνοιας, στη Θεσσαλονίκη, το Γιάννη, δικηγόρο και μετέπειτα δήμαρχο Κασσάνδρειας, και τον Νίκο, τραπεζικό υπάλληλο. Ως άνθρωπος ήταν ευαίσθητος και συγκαταβατικός με τους φτωχούς. Στα χωριά της Κασσάνδρας, όταν τον καλούσαν να προσφέρει τις υπηρεσίες του, πήγαινε καβάλα στο άλογό του. Ο ίδιος δεν ήθελε να πολιτευθεί, αλλά τον πίεσε το κόμμα. Έλαβε μέρος στις εκλογές του 1932 και εξελέγη γερουσιαστής. Πήρε την θέση του Ξενοφώντα Παιονίδη μετά τον θάνατο του. 
Το 1948 αποφάσισε να αποσυρθεί από το επάγγελμα, για να γράψει την ιστορία της Κασσάνδρας, αλλά αρρώστησε και δεν μπόρεσε να πραγματοποιήσει το όνειρό του αυτό. Πέθανε το 1953 σε ηλικία ογδόντα ενός ετών.

ΕΡΕΥΝΑ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΗΣΗ & ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ-ΧΑΡΤΩΝ-ΚΕΙΜΕΝΩΝ:
Βαγγέλης Κατσαρίνης
Ηλεκτρονικός - Κατασκευαστής Ιστοσελίδων Διαδικτύου
© Sunspot Web Design 2008-2021 ®

Send Comments

Φωτογραφίες

Παλιές Φωτογραφίες

ΔΙΩΡΟΦΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΑΜΠΟΥΛΗ (1929)

Οικία Σταμπουλή 1929

Wednesday, June 24, 2020
Το εντυπωσιακό διώροφο στο κέντρο της Κασσάνδρειας και απέναντι από την πλατεία της οικογένειας Σταμπουλή κτίστηκε το 1929 με σχέδια που εκπόνησε ο αρχιτέκτονας Ξενοφών Παιονίδης.
Ο Ξενοφών Παιονίδης ήταν υιός του ιατρού Ιωάννου Παιονίδη και γεννήθηκε στη Φούρκα Χαλκιδικής το 1863. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και στο Μόναχο. Το 1893, με την εγκατάστασή του στη Θεσσαλονίκη συνδέθηκε με την Ελληνική Κοινότητα και παράλληλα με την Μητρόπολη και το Ελληνικό Προξενείο.
Ο Παιονίδης υπήρξε πολύτιμος συνεργάτης του Μητροπολίτη Κασσανδρείας Ειρηναίου, ο οποίος στο πρόσωπό του βρήκε τον ανιδιοτελή και φιλόπονο αρχιτέκτονα που συνέβαλε στη βελτίωση του πνευματικού και βιοτικού επιπέδου της Χαλκιδικής, ακολουθώντας τον κύριο στόχο του σεπτού Ιεράρχη. Ήταν η εποχή που η Χαλκιδική από τις συνεχείς επαναστάσεις με τους Τούρκους είχε υποστεί τεράστιες ζημίες σε εκκλησίες και σχολεία. Ο Παιονίδης στήριξε με όλες του τις δυνάμεις την προσπάθεια, εργαζόμενος αφιλοκερδώς, να προβεί στη μελέτη και επίβλεψη κτηρίων, δίνοντας τη νέα εικόνα της Ελληνικής παρουσίας στον τόπο, ανυψώνοντας κατά συνέπεια την ψυχολογία και την δυναμική της χώρας.
Σε πολύ λίγα χρόνια κατόρθωσε να οικοδομήσει 20 σχολικά κτήρια και να επισκευάσει 7. Την εποχή αυτή υπήρχαν στη Χαλκιδική τρία σχολικά κτήρια. Το σχολείο της Βάλτας (σημερινή Κασσάνδρα) που κτίσθηκε το 1840, της Συκιάς που κτίσθηκε το 1870 (αργότερα έχουν κατεδαφισθεί) και της Αρναίας (1871), το οποίο σήμερα στεγάζει το Δημαρχείο της. Ακολουθούν τα σχολεία Αγ. Νικολάου, Βασιλικών, Μεταγγιτσίου, Πορταριάς, Κασσανδρινού, Καλυβών, Πολυχρόνου, Νικήτης, Ν. Μαρμαρά (επιστέγαση), Γερακινής, Αγ. Μάμαντος, Ταξιάρχη, Αθύτου, Πευκοχωρίου και Παπαζαρακίων. Η εκκλησία των Τριών Ιεραρχών στη Φούρκα (1928) και τα καμπαναριά Αγ. Γεωργίου Ορμύλιας και Αγ. Νικολάου Πολυγύρου είναι επίσης έργα του αρχιτέκτονα Ξεν. Παιονίδη. Στον ίδιο ακόμη αποδίδονται η Ιερατική Σχολή της Μονής Αγ. Αναστασίας Φαρμακολυτρίας (με την οποία διατηρούσε άριστες σχέσεις) και το δικαστικό μέγαρο Πολυγύρου που δεν πρόλαβε (ήταν το τελευταίο έργο του) να ολοκληρώσει. Ο Νεοκλασικισμός, θα πρέπει να σημειώσουμε, ήταν η επιλογή του Παιονίδη για τα σχολεία της Χαλκιδικής, ο πλέον κατάλληλος ρυθμός κατά τον Ειρηναίο για τις ανάγκες μιας καθόλα Εθνικής Εκπαιδεύσεως.
Βεβαίως το έργο του αρχιτέκτονα Ξενοφώντα Παιονίδη είναι γνωστόν σε όλη την Μακεδονία και ιδιαίτερα στη Χαλκιδική, τόσο για την επαγγελματική του κατάρτιση, κύρια όμως για την προσπάθεια που καταβάλλεται προσωπικά από τον ίδιο ως άνθρωπο και χαρακτήρα αυτήν την εποχή, σε μια δύσκολη ιστορική φάση για τον τόπο, όπως ήτο ο Μακεδονικός Αγώνας.
Τα σχέδια των κτηρίων του Παιονίδη κατά γενικότερη άποψη επηρέασαν τη σημερινή αρχιτεκτονική.

ΕΡΕΥΝΑ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΗΣΗ & ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ-ΧΑΡΤΩΝ-ΚΕΙΜΕΝΩΝ:
Βαγγέλης Κατσαρίνης
Ηλεκτρονικός - Κατασκευαστής Ιστοσελίδων Διαδικτύου
© Sunspot Web Design 2008-2021 ®

Send Comments

Φωτογραφίες

Παλιές Φωτογραφίες

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΠΑΛΙΩΝ ΣΠΙΤΙΩΝ ΚΑΣΣΑΝΔΡΕΙΑΣ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΚΤΙΡΙΑ & ΣΠΙΤΙΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΛΕΟΝ

© Sunspot Web Design 2019-2023 ®
© Sunspot Web Design 2019-2023 ®
Σχεδιασμός & Ανάπτυξη
Αρχείο Φωτογραφιών-Φωτογράφιση
63077 Kassandria Kassandra Halkidiki
Τηλ. +302374023330 & +306971783050
e-mail: kass2010@otenet.gr
design-graphics-vangelis-katsarinis
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση
Tuesday, January 12, 2021
και γενικά η αναπαραγωγή των κειμένων της ιστοσελίδας, με οποιοδήποτε μέσο ή τρόπο, τμηματικά ή περιληπτικά, χωρίς γραπτή άδεια του δημιουργού. Οι φωτογραφίες αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία του Sunspot Web Design, βάσει του νόμου 2121/1993 και της Διεθνούς Σύμβασης της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το νόμο 100/1975). Σημειώνεται ότι η πνευματική ιδιοκτησία αποκτάται χωρίς καμία διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της. Όλες οι δημοσιευμένες φωτογραφίες αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία των φωτογράφων και διέπονται από τους νόμους του Ελληνικού Κράτους περί πνευματικών δικαιωμάτων. Δεν επιτρέπεται να αναπαράγετε τo site, εξ ολοκλήρου ή τμηματικά, χωρίς την έγγραφη άδεια των διαχειριστών. Εάν επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε μία ή περισσότερες από τις φωτογραφίες για παρουσίαση σε έντυπο ή ηλεκτρονικό μέσο, υποχρεούστε να αναφέρετε στην ίδια σελίδα και σε ευκρινές σημείο το website: https://kassandria.gr/ως πηγή των εικόνων (link).
Send Comments